Dilekçe Nedir?

Dilekçe, kurumlara veya kişilere resmi bir üslupla sunulan belgelerin ortak adıdır. Bu belgeler, herhangi bir talebi veya şikayeti dile getirmek amacıyla yazılırlar. Veya bir konu hakkında bilgilendirme amacını taşırlar.

Dilekçeler, resmi mektuplar olarak da nitelendirilirler. Yazılan dilekçe, resmi kurumlara, gerçek veya tüzel kişilere sunulabilir. Yazılış amaçlarına göre belli çeşitleri bulunmaktadır. 

Dilekçe Nasıl Yazılır?

Dilekçeler, belli kalıplaşmış kurallar çerçevesinde oluşturulmaktadır. Söz konusu kurallara göre dilekçeler muhakkak beyaz ve çizgisiz kağıt üzerine yazılır. Bunun dışına çıkarak yazılan dilekçeler, kabul edilmez. Resmi işlem görmez.
 
Günümüzde dilekçeler genellikle bilgisayar ortamında yazılmaktadır. En doğru dilekçe yazılışı, bilgisayarda yapılan yazım işlemidir. Ancak buna imkan yok ise, dilekçe elle de yazılmaktadır. Ancak bu durumda kullanılan kalemin mürekkebi mutlaka siyah veya mavi olmak zorundadır.
 
Yazıma başlanırken, tarih atılması gerekmektedir. Bu tarih, dilekçenin sağ üst köşesine atılır. Ardından hitap kısmı ile devam edilir. Hitap bölümünde hangi kuruma yazılıyor ise, o kuruma hitap edilmelidir.

Örneğin, dilekçe bir şirkete yazılıyorsa, o şirketin adı ve şirketin söz konusu birimi dilekçede belirtilir.”X Şirketi İnsan Kaynakları Müdürlüğüne” şeklinde bir başlangıç yapmak doğru olacaktır. 
 
Hitap kısmının ardından asıl konuya geçilmelidir. Bunun için hitabın altında  yaklaşık 3 satırlık bir boşluk bırakılmalıdır. Bu bölümde konu, kısa ve öz şekilde resmi bir üslupla dile getirilir. Cümlelerin mümkün olduğu kadar kısa olması, üslubun net olması önem taşır. Gerekli olmayan ayrıntılar anlatılmamalıdır. 
 
Dilekçenin bitiriş kısmında, “Saygılarımla arz ederim” ya da “Gereğini arz ederim” ifadeleri bulunmalıdır. Sağ alt kısımda adınız, soy adınız, iletişim bilgileriniz ve imzanız bulunacak şekilde dilekçe sonlandırılır. Ve son olarak da imzanızı atmanız gerekmektedir. 

Dilekçe Çeşitleri Nelerdir?

Dilekçeler konuları ve yazım amaçları itibariyle bazı çeşitlere sahiptirler. Günümüzde en yaygın biçimde yazılan dilekçe çeşitleri şikayet ve ihbar, başvuru, istek, okul, banka, temyiz gibi dilekçelerdir. Bunların her biri farklı amaçlarla kaleme alınırlar.

– Şikayet ve ihbar dilekçeleri, herhangi bir konudan duyulan şikayetleri dile getirmek için yazılırlar. Bu şikayetler kamu ile ilgili olabilir. Veya usulsüz bir durumun kamu kurum ve kuruluşlarına ihbar edilmesini içerebilir. Genellikle savcılık ve belediye gibi kurumlara yazılırlar. 

– Başvuru dilekçeleri, her türlü başvurunun yapılması için yazılan belgelerdir. Bu başvurular sınav, okul, iş yeri, vize gibi başvuruları içerebilir. Kamu kurumlarına yazılabileceği gibi özel şirketlere de yazılabilirler.

– İstek dilekçeleri, çeşitli kurumlardan bazı isteklerin yerine getirilmesi amacıyla yazılırlar. Örneğin ödeme talebi, bir kamu hizmetinin talep edilmesi, iş yerlerinden izin isteme gibi konularda dilekçe yazılabilir.

– Okul dilekçeleri, öğrencilerin çeşitli işlemleri için yazılırlar. Bu dilekçeler öğrencinin velisi tarafından da yazılabilir. Okul izin talebi, seçmeli ders dilekçesi, diploma ve transkript belgesi talebi için dilekçeler yazılmaktadır. 

– Banka dilekçeleri, bankalardan çeşitli taleplerin yerine getirilmesi amacını taşır. Kredi çekme talebi, otomatik ödeme talimatı gibi konular dilekçeyle sunulabilir. Bunun dışında bankalarla gerçekleşen tüm hukuki işlemler, dilekçeyle sağlanabilir.

– Temyiz dilekçeleri, mahkeme tarafından verilen bir karara itiraz için yazılırlar. Bu sayede karar bir üst mahkemeye taşınarak, yeniden görüşülür. 

Dilekçenin Özellikleri

Dilekçe yazımı çeşitli resmi işlerin kolayca halledilmesini sağlamaktadır. Hukuki prosedürün aksamaması adına dilekçelerin belli özellikleri taşımasına ihtiyaç vardır.

Aksi halde yasal makamlar, sunulan bu belgeyi ciddiye almayacaktır. Dilekçelerin en önemli özelliği, içerdiği üsluptur. Hitap edilen kimselere gereken saygı çerçevesinde kaleme alınmış olmalıdır. Aşırı övgü içeren veya saygısız bir üslupla yazılan dilekçeler, ciddiyet içermez.
 
Yazılan dilekçe bir şikayet için ise, bu şikayeti destekleyen ögelerin eklerde bulunması önemlidir. Veya istek amacıyla yazılıyorsa, bu isteğin yasalar kapsamında olması şarttır. Konu aktarılırken kullanılan cümlelerin, yanlış anlaşılmaya sebep olmaması gerekir. Dilekçenin sonunda kişinin iletişim bilgilerine mutlaka yer verilmelidir. 

Dilekçe Hakkı Nedir?

Demokratik toplumlarda dilekçe hakkı, kişilere sunulan Anayasal bir haktır. Bu hak, yasalar ile güvence altına alınmıştır. Toplumun bireyi olan herkes bazı talep, şikayet ve benzeri durumları yazı ile dile getirebilir.

Anayasanın 74.maddesi bu konu hakkındaki açıklamaları detaylarıyla yapmaktadır. Buna göre dilekçe hakkı, kamu denetçilerine başvurabilmek ve bilgi edinmek olarak tanımlanmaktadır. 

Dilekçe Komisyonu Nedir?

Türkiye Büyük Millet Meclisinde görev yapan komisyon, vatandaşların doğrudan başvurularını kabul etmektedir. Bu, vatandaşlara direk olarak TBMM’ye başvurma hakkı sunan bir uygulamadır. 

Vatandaşlar, komisyona çeşitli konulardaki talep ve şikayetleri için başvurabilirler. Sunulan dilekçeler, komisyon tarafından incelenmektedir. İnceleme sonrası vatandaşlar konu hakkında bilgilendirilmektedir.

TBMM Dilekçe Komisyonu Resmi İnternet Sitesi: Tıklayın.

Cevap Süresi Ne Kadardır?

Resmi bir eylem olan yazı ve süreci belli kurallarla yönetilmektedir. Buna göre dilekçelerin belli bir cevaplanma süresi bulunmaktadır. Belirlenen süre ile amaç, vatandaşların çok fazla bekletilmeden sorunlarına cevap verebilmektedir.

Bunu sağlamak adına verilen süre 15 gündür. Resmi makamlar, 15 gün içerisinde vatandaşların sundukları dilekçelere cevap vermek durumundadır. 

Dilekçe Nasıl Gönderilir?

Yazılan bir dilekçe, elden gereken makamlara teslim edilebilir. Ancak bunun yanı sıra, diğer bazı dilekçe gönderim yöntemleri bulunmaktadır. Posta veya kargo aracılığıyla dilekçe gönderimi yapılabilir. 

Devlet makamlarına sunulan dilekçeler, günümüzde E Devlet kanalı üzerinden de gönderilmektedir. Bu, çağımızdaki en pratik yöntemdir. Hangi yöntem ile gönderileceği, kurumların kendisi tarafından belirlenmektedir.

En çok aranan Adliye dilekçeler ve örnekleri arşivimize ulaşmak için tıklayınız.